Birlikte gezmeyi çok seviyoruz. Çok keyif alıyoruz. Gülüyoruz, konuşuyoruz, anlaşıyoruz, didişiyoruz. Ritüellerimiz de var, takıntılarımız da… Ama en çok dostluğumuz var. Birbirimizi anlıyoruz. Bu fotoğrafta ben çok gülmüşüm, ne oldu acaba hatırlayamadım. Banu (Tozluyurt) sakinliğini korumuş. Ya ben bir hinlik yaptım, ya O bana bir şey dedi, kopmuşum… Oh iyi ki bu anılar ve ânlar var…
Şanlıurfa gezimizi yeniden ve yeniden harika organize eden sevgili Rahime (Raya Turizm kurucusu) ile 3 Kadın Anadoluda olduk resmen… Harikaydı, her şey kolayımızaydı.
Her gidişinde farklı bir yol izlersin. Ruh haline göre, gidiş amacına göre, yol arkadaşlarına göre, ihtiyaçlarına göre sonsuz seçenekle oluşturulacak bir güzergah seni bekliyor. Bu sonsuz seçeneklerden bir tanesini 2 Kadın Anadoluda güzergahımızı paylaşıyorum. Bu yazım bilgi veren bir yazı değil, ağzınıza bir parmak bal çalmak istiyorum. Size ilham olsun, kendi yolunuzu keşfedin gidince. Şimdi haydi girin koluma, beraber yürüyelim.
Önden bir not:
- Bütün kayıtlarımız bu linkte 2kadinanadoluda.com
- Bazı videolarımız da Fatih Portakal YouTube kanalında YouTube.com/@fatihportakalTV
Harran Kapı
Şehrin ayakta kalan tek kapısı Harran Kapı! Oradan girin. Zaman içinde tam bir yolculuk. Sur içi, hala geleneksel çarşı özelliğini koruyor. Akla gelmedik dükkanlar, lokale doyacaksınız. Kesin tavsiye ediyorum. Sorun soruşturun, nerede olduğunu bulun ve Harran kapıdan girin. Sokaklarda kaybolun, keşfedin. Güvenli, korkacak bir şey yok!
Çarşıda neler yok ki! Güvercin dükkanları, Tef ve bendir yapanlar, ayakkabıcılar, camiler, kahveler, kebapçılar, kumaşçılar, tamirciler, isot biber satanlar, kasaplar, sabuncular… Şahane görsel bir şölen, zaman tünelinde!
Mutfak Müzesi, yeni açılan cafeler, mırra içeceğiniz geleneksel kahveler, Süryani Kiliseleri, Dabakhane camisinin huzur dolu avlusu,
Kale Eteği ve Kızılkoyun Nekropolleri
Şanlıurfa’nın neresini kazsanız tarihle karşı karşıya kalırsınız. Şehrin içinde mozaikler, kale eteğinde antik mezarlar… Kesintisiz tarih akışı, kültür aktarımı. Dinler, medeniyetler, ritüeller… Bugüne varan geleneklerimizin başlangıçları. Burada!
Şehrin merkezindeki mağaraların aslında birer mezar odası olduğunu nasıl bilebilirdik? Binlerce yıllık üstelik. Pagan Süryanilerin izleri. 1940’larda başlayan gecekondulaşma ile tahrip olanlar da var ama ilk kez gün yüzüne çıkanlar da. Madalyon figürünün bugüne çelenk kutlama madalyon olarak yansıması ve onurlandırma için kullanılması, taziye yemeği geleneği, semboller, simgeler… Nekropolü dolaşabilirsiniz. Gezi platformu yapılmış. Henüz açılmamış, kazılmamış çok yer var.
Balıklı Göl
Elbette, şehrin en ikonik yerlerinden biri. Gerçekten harika bir ortam. Çok ziyaret alıyor, her zaman kalabalık. Yine de görmeden gelinecek yer değil. Benim tavsiyem arka tarafına geçip Ayn Zeliha Gölü’ne gidip çay bahçesine oturmanız. İşte o zaman rüyada gibisiniz. Huzurlu, sakin. Ağaçların arasından güneş süzülüyor. Yaz bile olsa serin. Hem neden bu isim verilmiş, balıklı göl ile bağlantısı ne hikayesini araştırın. Hoşunuza gidecek!
Evimdeyim Ev Yemekleri
Kadın girişimi. Aydınlık köşe bir mekan. Her gün taze pişiyor. Yöresel ev yemeklerinin tadına varıyorsunuz. Biz iki kere gittik, o kadar söyleyeyim. Hele hele aşağıda fotoğrafını bıraktığım ‘ağzı açık ve ağzı yumuk’ öyle lezzetli ki! Giderseniz ve beni anarak yerseniz mutlu olurum. (instagram: evimdeyim_ev_yemekleri)
Karahantepe ve Göbeklitepe
Hiç lafı uzatmayacağım. Mutlaka görmelisiniz, ömrünüzün herhang bir yaşında. Hissetmelisiniz. 12bin sene önce insanlar neler yaptı, neler inşa etti, sonra üzerini örttü, gitti… Neden neden neden? Orada kendinizi akışa bırakın bence. Fazla sorgulamaya gerek yok. Zamanla, kazılar yapıldıkça aydınlanacak pek çok bilgi. Bizim yazılarımız ve videolarımız burada: 2 Kadın Anadoluda Şanlıurfa Linki Karahantepe için instagramda bu hesapları takip edebilirsiniz: karahantepeprojesi ve thelandofgreattransformation
Göbeklitepe:
Karahantepe
Klaus Schmidt Anı Evi
Göbeklitepe deyince anmamız gereken bilim insanı, kazı başkanı Klaus Schmidt’tir. Çok emeği var. Eşiyle yaşadıkları ve ekibiyle çalışma ortamı olan büyük konak tipi klasik Urfa evi artık bir Anı Evi. Dolaşabilirsiniz. Kazı süresince envanter kayıt merkezi gibi görev yapan mekanı eşi Çiğdem hanım bir devrin anılarını paylaşmaya adamış.
Arkeoloji Müzesi
Altı sene önce ilk kez ziyaret ettiğimde hayranlık duymuştum. Tarihler arası kesintisiz bir aktarım başka hangi şehirde olacak dünyada? Şanlıurfa, zengin tarihini neolitik çağdan bugüne inanılmaz yaşayan ve bunu paylaşan kent.
Göbeklitepe, Karahantepe, Nevali Çori, paganlık, hrıstiyanlık, islamiyet, demir çağı, tunç çağı… Ne bileyim okullarda okuduğumuz her şeyi burada görebilirsiniz. Aslında, çocuğunuz varsa birlikte gezmelisiniz.
Haleplibahçe Müzesi
Kale Eteği nekropolü karşısında, Arkeoloji Müzesi yanında. Şehrin merkezi. İnanılmaz bir mozaik müzesi. Nereyi kazsan tarih çıkar dedim ya, öyle bulunmuş. Amazonların av sahnesi, Aşil’in efsanesini anlatan mozaikleri, Kticic… Betimlemeler incelikli. Öyle bir işçilik var ki bazılarının mozaik olduğunu unutuyorsun, sanki yağlı boya resim gibi, kumaş gibi…
Kurtuluş Müzesi
‘Kuruluştan Kurtuluşa’ diye bir konsepti öğrendik burada. Sahiden öyle! Göbeklitepe’den, Kurtuluş Savaşı zaferine uzanan yol Urfa’dan geçiyor. Kurtuluş Müzesi çok büyük ve güzel bir konak. Şehrin hakim tepesinde. 360 derece görüş alanı var neredeyse. Bu yüzden olsa gerek Fransızlar işgal ederek karargah olarak kullanmış. Şehrin ileri gelenleri On İki Kişi (On İkiler) and içmiş, mücadele sözü vermişler gizlice. Sıra gecesinde eğleniyor gibi kamufle oldukları bir gece. Çok kısa süre sonra Ankara’ya Atatürk’e müjdeli haberi yollamışlar. Urfa’da zafer! Milli Mücadelenin her anı özel ve önemli. Burada On İkiler diye anılan değerli isimleri, o dönem teçhizatı, mektupları görebilirsiniz. Duvarlardaki mermi izlerine dokunabilirsiniz.
Konağın sahibi Mahmut Nedim bey, bu anıların yaşaması için konağı bağışlar ve müze yapılmasına olanak sağlar. Hafta içi açık. Ücretsiz gezilebiliyor.
Harran Gastoronomi Merkezi
12bin yıllık Şanlıurfa mutfağının 600’den fazla yemeğinin kayıt altına alındığı, yaşatıldığı ve dünyaya duyurulmaya çalışıldığı bir merkez. Harran’da, Gümbet evlere yakın. Bahçe içinde tek katlı çok şık ve güzel bir yer. Şansınıza ne pişti ise yemeniz mümkün. (instagram: harrangastronomi)
471 ana olmak üzere ara sıcak ve kahvaltılarla 600’den fazla yemek. Bu rakam içinde kebaplar yok. 20 dolma, 35’den fazla köfte çeşidi, 60 sebze yemeği, 40 çeşit et yemeği, 30’a yakın pilav, 50’ye yakın tatlısıyla Şanlıurfa mutfağı bir başyapıt!
Kticic Art Shop
Harran’a gittiğinizde gastronomi merkezi yanında hemen göreceksiniz. Şirin bir hediyelik dükkanı. Yerel ve lokal tasarımlar. Özgün parçalar. İsmini, kentleri ve yapıları koruduğuna inanılan Ktisis’ten alıyor. Orijinal Ktisis mozaik büstünü kent içindeki Haleplibahçe Mozaik Müzesi’nde göreceksiniz. (instagram: kticicartshopp)
Kehribar Takılar
Sokaklarda dolaşıyorduk. Tatlı bir duvar boyaması dikkatimizi çekti, öyle girdik avluya. Kehribar işleyen ve takı üreten bir atölye çıktı karşımıza. Bileklik aldık kendimize, eşlerimize birer tespih… (Urfa Takı Tasarım)
Velhasıl yollar nereye götürür, karşımıza neler çıkarır bilinmez. Keyfi de burada!
Âlâ Han Butique Hotel
Balıklı Göl’e yürüme mesafesinde. Aşırı renkli dekorasyonu olan bir otel. Yeni, modern, ultra lüks bir yer hayal etmeyin. Fakat ruh olarak dost, samimi, yardımsever bir mekan. Çalışanları güleryüzlü. Yemekler lezzetli. (aksi düşünülemez herhalde Urfa’da 🙂 ) Benim için banyo-wc aksamı çok önemlidir. Tıkır tıkır çalışıyor. Rezervuar öyle, çöp kovasının pedalı bile önemlidir. O da sağlam. Hele duş bölümü yer sifonunun tıkanmadan çekmesi gibisi yoktur. O da öyle. En en önemlisi, musluğu açar açma gelen sıcak suyun konforundan ziyade çevreye olan duyarlılık şahane. Çünkü, çok yıldızlı, uluslararası otellerde bile sıcak su gelsin diye dakikalarca boşa akıtılan su biliyoruz. Bu bir zihniyet ve kendilerini kutluyor, sizlere de tavsiye ediyorum. (instagram: alahanbutikotel)
Umuyorum, hap gibi bu başlıklar işinize yarar. Biraz daha derini kazmak için ilham olur. Kapı kapıyı açar, yeni sokaklarda bizim bilmediğimiz lezzetlere, tarihe, tasarımlara ve hikayelere dokunursunuz… Şanlıurfa’da nasıl ki kesintisiz bir tarih ve kültür aktarımı varsa, bu yazım da zincirde minik bir halka olsun dilerim.
Sevgiyle saygıyla kalın…
Armağan
5 Ocak 2023
(Gezimiz 30 Kasım/3 Aralık 2022)
Turizm şirketi: @rayaturizm
Rehber: @celenyerdegezen
Sanat Tarihçisi: @ibrahimsarisuu
Konaklama: @alahanbutikotel
Ve biz:
2 Kadın Anadoluda: @2kadinanadoluda
Banu Tozluyurt: @banutozluyurt
Leave a Reply