Kadın Gözüyle Nü Sergisi

“Nü” deyince, “çıplak bedenli kadın” fotoğrafları ya da resimleri mi geliyor aklınıza?

Çekinmeyin, söyleyin!

Algımız böyle! Kadın meta mıdır?  Kadın estetiktir isimli tatlı bir yutturmacanın içinde gizlidir yanıt!

Tam da bunu kırmak, klişeleri yok etmek için yapılan bir projeden bahsetmek istiyorum. Kadın Gözüyle Nü fotoğraf sergisinden…

Proje Danışmanı Niko Guido

6 Aralık 2016 tarihinde, İstanbul KatsSahne’de açılıştaydık. Fotoğraf sanatçısı Niko Guido (http://www.nikoguido.com/) geldi. Zira gezisi nedeniyle yurtdışındaydı, ayağının tozuyla beraber içeri girdi. Özellikle nü çalışmalarıyla ünlenmiş bir sanatçıydı, acaba geçmişte kadın model kullandığı için kendine bir borç mu bilmişti, merak edip sordum. “Yanıt bu kadar karmaşık değil. Kazdağları’nda Ölü Altın Bedenler isimli çalışmamdan sonra, nü fotoğraflarda neden erkek model kullanmadığıma dair eleştiriler geliyordu. Bunun üzerine bir proje başlatmaya karar verdim. İnternetten duyurdum. 200 kadın tamam dedi. Aşağı yukarı 20 tane kadın işi bitirdi. Ben sadece onları bir araya getirdim, gerisini ekip kendi yaptı. Bundan sonra bana aynı soruyu sorarlarsa, Kadın Gözüyle cevabı vereceğim.”

Niko danışmanlığında kadınlardan oluşan ekip kurulur. Değişik yaşlarda, değişik mesleklerden. Tek ortak yanları fotoğrafa meraklı olmalarıdır. Ve onlar Türkiye’de bir tabuyu yıkarlar. “Erkek sanatçı – Kadın model” klişesini yok ederler. www.kadingozuyle.org sitesinde çok güzel ifade etmişler. Diyorlar ki “Bu proje sanatın ve hayatın neredeyse her alanındaki erkek egemenliğine karşı bir duruştur. Çoğunlukla erkek sanatçılar tarafından üretilen ve kadın bedenini “estetik bir nesne” olarak ele alan eserler zaman içinde doğallaşmış ve genel kabul görmüştür. Nü erkek fotoğrafı çekerek, bizler kadın bedeninin metalaştırılması karşısında bir duruş sergiledik, farkındalık yaratmayı amaçladık.”

Fotoğrafçı Candan Taşatmanlar Ekipteydi

Candan (Böyle hitap etmemi daha çok seviyor), benim çok eski bir dostumun annesi. Gençliğinden beri fotoğraf çekiyor ama eğitimleri 2011 yılında almış ve daha sıkı sarılmış. Ekipte yer aldığını ilk kez Fransa’nın Nancy şehrinde açtıkları sergi fotoğraflarını, sosyal medyada görünce farkediyor ve gıpta ediyorum. Niye Fransa diye merak edebilirsiniz. Burada, cümle içinde erimesin, ilk sergilerini Fransa’da açıyorlar. Hatta oradan davet alıyorlar. Mühim bir başarı!

Kendisine yine sosyal medyadan sorular yazıyorum, anında yanıtlıyor. Açılış için İstanbul’a yeni gelmiş, kızının evine yeni girmiş, yorgun argın yanıtlıyor. Bir ara “Armağan, sen bizim basın bültenini okumadın mı?” diye hafif fırçalıyor. Üzerime alınmıyorum. Basın bülteni bana ruh vermez. Ruh, Candan’ın cevaplarındadır:

AP: Amaç neydi?

CT: Hep söylediğimiz gibi erkek sanatçı – kadın model klişesini bir grup kadın çalışmasıyla yıkmak. Kadının metalaştırılmasına karşı çıkmak. Sanatta ve hayatın her alanındaki erkek egemenliğine karşı bir duruş. Kadın gözüyle erkek bedenine bakarak empati geliştirmeyi, erkek bedeninin de ışığı ve hikayesiyle sanatsal / estetik ve naif / kırılgan olabileceğini, hatta bir arzu nesnesi gibi sunulabileceğini göstermek istedik. Beden algısı, mahremiyet ve toplumsal cinsiyet kavramlarından yola çıktık.

AP: Katılıp, katılmamak arasında bir tereddüt yaşadın mı?

CT: 2013 başında Niko, kadın fotografçılara, bu konuda çağrı yaptı. Katılıp katılmamak konusunda tereddüt şöyle dursun atladım adeta. Projede mutlaka olmalydım. Çünkü ben kadın bedeninin metalaştırılmasından son derece rahatsızdım. Bundan; erkeği çıplak çekeyim, ona da kadına uygulanan cinsel obje kimliğini giydireyim anlamı çıkarılmasın. Sadece erkek egemenliğini empatiye davettir amaç.

AP: Çalışma nerede, ne zaman, nasıl yapıldı?

CT: Farklı şehirlerde, farklı zamanlarda, pek çok kez yapıldı. Stüdyoda, evlerde, dogal ışıkta, açık alanda… Çok farklı ortamda çekimler gerçekleşti.

AP: Çıplak erkek çekerken ne hissettin?

CT: Diğer konularımı çekerken ne hissediyorsam aynı şeyleri hissettim. İstediğim sonucu alabilmek için ışığı, mekanı, modeli nerede ve nasıl konumlandıracağımı, hangi açıdan çekmem gerektiğini… Kısacası teknik açıdan istediğim fotografı alabilmek için sürekli düşünüyorum. Dolayısıyla zaman zaman gergin, zaman zaman heyecanlı olabiliyorum.

AP: Destek var mıydı? Mesela eşin ne yaptı?

CT: Eşim bana çok destek oldu. Hep motive etti. Modellerle çalışmadan önce bana modellik yaptı. Işığı kullanma, kompozisyon oluşturma gibi konularda pratik yapmama yardımcı oldu. Hiç bıkmadan, sıkılmadan modelim oldu. Bazı arkadaşlarım stüdyo konusunda, bazıları model bulma konusunda yardımcı olmaya çalıştılar. Tabi her zaman ve her yerde olduğu gibi köstek olanlar ya da desteğini esirgeyenler de olmadı diyemem.

AP: Projeye ilgi nasıl?

CT: İnanılmaz bir ilgi var. Dört yıllık çalışmamızı bilenler başta, bu cesur duruşumuzdan dolayı tebrikler alıyoruz.

AP: Türkiye’de bu sergiyi açmaya korktunuz mu?

CT: Türkiye’de bu sergiyi açmaya korkmadık. Korkacak olsaydık böyle bir projede yer almazdık.

Teşekkürler Candan… İlham ve cesaret veriyorsun…

Armağan

Aralık 2016

 

Sergi, Nerede, Ne Zaman?

İstanbul’da “Kadın Gözüyle Nü” isimli fotoğraf sergisini,

6 – 20 Aralık 2016 tarihlerinde,

Kats Sahne‘de (http://katssahne.com/)

Adres : Müselles Sokak No:3 Esentepe – Şişli / İstanbul
Gayrettepe Metro ve Zincirlikuyu Metrobüs Yakınında